Telefonisch coachen: anders dan anders

Telefonisch coachen? Nee dan mis ik teveel. Dat kan nooit hetzelfde resultaat opleveren als face-to-face coaching. 80% van de boodschap is immers non-verbaal? In het Engels coachen? Nee, als Neerlandica in hart en nieren kan ik daar niet achter staan. Hoe krijg ik de echte essentie van wat ik wil zeggen overgebracht in een taal die niet mijn moedertaal is? Coachen van coachees uit andere culturen? Nee, dat kan ik niet. Ik heb immers nog nooit in een ander land gewerkt of gewoond, wat weet ik dan van interculturele verschillen? Krachtige overtuigingen die ik had en die me lang in de weg hebben gestaan van “anders coachen dan anders”. Gelukkig ben ik “om”. In deze eerste blog mijn ervaringen met telefonisch coachen.

Wat trok me over de streep?

En het is gegaan hoe dit soort dingen vaak gaan bij mij, gewoon een kwestie van proberen. Kijken of ik mijn bezwaren in een ander licht kon zien, door andersoortige ervaring op te doen. En het hielp om onderzoek erover te lezen, de belangrijkste inzichten voor mij, deel ik hier graag.

Welke voordelen heeft telefonisch coachen?

Grappig genoeg, voelt het heel snel vertrouwd en intiem. Terwijl ik sommige coachees nog nooit heb gezien. Coachees geven ook aan dit zo te voelen. Vertrouwen is immers gerelateerd aan zelfonthulling en onthulling is gek genoeg makkelijker in een virtuele setting. “Het is alsof ik in iemands oor kan fluisteren”, zo omschreef iemand het. Een mooie passende beschrijving. Je leert iemands stem echt kennen, de stem is immers de enige bron van informatie. Samen met de inhoud van wat er wordt gezegd natuurlijk. Je let op intonatie, snelheid, tempo, stiltes. Intens luisteren en verschillen bemerken: “vorige keer klonk je frisser, sneller, vrolijker.”
Nog een ander voordeel, als je elkaar alleen kent en spreekt via de telefoon, is er meer vrijheid. Zo is bijvoorbeeld bewegen mogelijk, zonder dat het raar is. Je luistert en focust op iemands stem en ondertussen kan je gewoon aantekeningen maken, zonder dat je bang hoeft te zijn onbeleefd te zijn en oogcontact te verliezen. Je kan ook even heen en weer lopen (mits je met een oortje belt). Eigenlijk hoef je alleen maar te luisteren naar wat er wordt gezegd en hoe het wordt gezegd, het werkt intenser en levert sneller diepere inzichten.

Waar moet je echt op letten bij coachen aan de telefoon?

Ik merk dat ik, meer nog dan in “gewone” coachgesprekken, moet oppassen dat ik niet teveel ga zenden. Telefoongesprekken zijn voor mij vaak doelgericht en liefst zo kort mogelijk. Nu heb je een totaal ander doel: vragen stellen, samenvatten, verantwoordelijkheid daar waar hij hoort. De kracht van de stilte ontdekken en gebruiken, dat was voor mij niet nieuw in coachgesprekken, wel nieuw in telefoongesprekken.
Verder merk ik dat helder contracteren bij telefonische coaching nog belangrijker is dan het al is bij face-to-face coaching. Er wordt sneller afgezegd, sneller verschoven. Bovendien is het “just-in-time-coaching”, je gebruikt precies zoveel tijd als je nodig hebt. Niemand heeft reistijd achter de rug, je blijft dus niet doorgaan omdat het nou eenmaal voor een uur of anderhalf uur is afgesproken. Je spreekt sneller nog een keer af voor een half uur is mijn ervaring. Goed met elkaar afspreken dus hoe jullie je tijd willen besteden en verspreiden en wat het doel en het resultaat is.
En het is een kwestie van gewoon uitproberen. Oefeningen, modellen, eigenlijk kan je alles ook telefonisch doen. Improvisatie en misschien even snel iets mailen, het werkt echt.

En skypen dan? Of facetimen?

Uit onderzoek blijkt dat telefonisch coachen effectiever is dan skype of facetime. Toen ik dat voor het eerst hoorde, geloofde ik het niet. Je hebt dan immers net iets meer communicatiekanalen? Je ziet iemand tenminste! Toch is dat maar ten dele waar. Beelden zijn vaak vertraagd, echt oogcontact is er niet. Ik merk dat deze videobeelden eigenlijk alleen maar afleiden van de boodschap en ik zet het videokanaal vaak gewoon uit.

Nog een paar praktische coach tips:

1. Kies een rustige kamer waar je alleen kunt bellen
2. Gebruik technologie die zo stabiel is als mogelijk: slechte verbinding kan heel vervelend zijn, bijvoorbeeld juist op zeer reflectieve momenten
3. Niet werken, rijden of lezen gedurende de sessie: hoe verleidelijk om toch even je mail of sociale media te checken, niemand die je toch ziet?
4. Neem voldoende tijd voor de sessie, probeer het niet tussen andere afspraken door in je agenda te persen. Je hebt net als bij een face-to-face-sessie tijd nodig om te landen en te reflecteren.